تاثیر تغذیه روی بر کاهش خسارت ناشی از انتشارات گازی حاصل از سوزاندن لاستیک در زیتون

انباشت لاستیک¬های فرسوده خودروها یکی از معضلات بسیار مهم زیست¬محیطی دنیا می¬باشد. ضایعات لاستیک بیش از 12% زباله¬های جامد را تشکیل می¬دهد. این ضایعات به دلیل شکل، اندازه و ترکیب فیزیکوشیمیایی، نسبت به تجزیه میکروبی و بازیافت بسیار مقاوم هستند. در صورت عدم بازیافت، انباشتگی لاستیک¬های فرسوده می¬تواند خطرات بزرگی ازجمله آتش¬سوزی این توده¬ها را به همراه داشته باشد. آتش¬سوزی تایرهای فرسوده، باعث به وجود آمدن مشکلات زیست¬محیطی برای هوا، آب و خاک می¬گردد. گیاهان جزء اولین حلقه از اکوسیستم بوده که در معرض گازهای حاصل از سوختن لاستیک می¬باشد. بنابراین، تغییرات ایجاد شده توسط این گازها در گیاهان می¬تواند یک شاخص ارزیابی اثر آنها بر جامعه انسانی باشد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر آلودگی ناشی از سوزاندن لاستیک¬های فرسوده بر شاخص¬های رشد و پاسخ آنتی¬اکسیداتیو درخت زیتون تحت تیمارهای مختلف تغذیه روی بود. دانهال¬های زیتون در دو واحد رشد جداگانه در گلخانه کشت شدند. غلظت گازهای co، nox، h2s،so2 ، ch4، no، co2، no2و مقدار دمای گاز خروجی از کوره و هوا اندازه گیری شد. علاوه بر آن غلظت آهن و روی گاز نیز اندازه¬گیری شد. فعالیت آنزیم¬های apx، gpx، cat و همچنین غلظت مالون¬دی¬آلدئید(mda)، آهن ، روی، کلروفیل (a، b و کل) و کارتنوئید برگ و شاخص¬های رشد در دو دوره فعال و غیر فعال آلودگی اندازه¬گیری شد. ویژگی¬های میکروسکوپی سطح برگ نیز اندازه¬گیری شد. غلظت بالای آهن و روی انتشارات گازی حاصل از سوزاندن لاستیک با اثر بر سیستم آنتی¬اکسیدانی گیاه بررسی اثر انتشارت گازی و همچنین تغذیه روی را پیچیده کرد. غلظت آهن و روی همواره در گیاهان رشد یافته در شرایط وجود آلودگی نسبت به گیاهان رشدیافته در شرایط عدم وجود آلودگی بالاتر بود. مقدار مالون¬دی¬آلدئید در گیاهان رشد یافته در حضور آلودگی به طو معنی¬داری کمتر از گیاهان رشد یافته در شرایط عدم حضور آلودگی بود. در مراحل مختلف نمونه¬برداری و در شرایط مختلف تغذیه¬ای روی فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدانت در گیاه با غلظت عناصر روی و آهن برگ همبستگی مثبت داشت. افزایش فعالیت این آنزیم¬ها با کاهش غلظت مالون¬دی¬آلدئید که شاخصی از خسارات اکسیداتیو است، همراه بود. حضور گازهایی از جمله co، nox، h2s،so2 ، ch4، no، co2و no2 در محیط رشد گیاه به سطح برگ آسیب رسانده و تعداد سلول و روزنه¬های سطح برگ و همچنین شاخص¬های رشد را کاهش داد. براساس نتایچ پژوهش حاضر، اگرچه غلظت بالای آهن و روی در انتشارات گازی حاصل از سوزاندن لاستیک ممکن است در افزایش فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدان در برگ گیاه نقش داشته باشند، قادر به جلوگیری از خسارت ناشی از آلودگی بر گیاه نیستند.